Nedendir bilmem! ama hiç maçını izlemediğim, hatta izlemem imkansız (yaşım itibarıyla) olduğu halde çocukluğumda Yasin (Yashin) en büyük kaleci diye dilimden düşürmezdim. Hatta Galatasaray' da oynadığını düşünürdüm. Araştırdım Yashin Galatasaray'da hiç oynamamış, sadece Dinamo Moskova Takımında Futbol ve Buz Hokeyi oynamış. İnternet sitelerinde gezinirken gözüme çarptı! Çocukken dilimden düşürmediğim bu büyük kaleciyi sayfama taşıyayım istedim. Umarım zevkle okursunuz.
Ülke: SSCB (Rusya)
Mevki: Kaleci
Etkin yıllar: 1950 - 1970
İz bıraktığı takımlar: Dinamo Moskova
İngiltere'nin unutulmaz kalecisi Gordon Banks onun için "Onun stili gelecekte kaleciler için rol model olacak" demişti. Öylede oldu. Yashin'in kalecilik stili günümüze kadar ulaştı. Dünya Kupalarında en iyi kaleciye onun adını taşıyan ödül veriliyor. Lev Yashin’in, farklı bir kaleci olduğunu aşağıdaki videoyu izlediğinizde göreceksiniz.
Lev Yashin 22 Ekim 1929 Tarihinde Moskova’da dünya geldi. Tarihin en iyi kalecisi olarak da, hala günümüzde yerini almaktadır.
Çocuk yaşlarında 2. Dünya savaşında yaşamına devam eder. 12 yaşındayken yoksul ailesine yardım olsun diye savaş malzemesi üreten bir fabrikada çalışmak mecburiyetinde kalır.Fabrikada çalıştığı sırada, fabrikanın futbol takımına girer. Yetenekleri her geçen yıl gelişir. Dinamo Moskova’ lı yöneticilerin dikkatini çekmekte zorlanmaz, 1949 yılında bu takımla kontrat imzalar. 21 yıl sürecek Dinamo Moskova serüveni böylece başlamış olur.
Profesyonel kariyeri yeteneği üst düzeyde olmasına rağmen pek parlak başlamaz. Çıktığı ilk dostluk maçında hatalı goller yeyince öz güvenini kaybeder. İlk şampiyonluğunu kazandığında futbol takımının kalecisi değildir, farklı bir spor dalı olan, Dinamo Moskova’nın Buz Hokey takımıdır. İlk şampiyonluğunu 1953’ yaşar. Tekrar yeteneklerinin farkına varan Yashin o yıllarda Sovyetler Birliği buz hokeyi milli takımı için adı geçse de o tekrar futbol sahalarına dönme kararı alır.
1953 yılında Dinamo Moskova’nın futbol takıma dönen Yashin, harikalar yaratmaktadır. Günümüzün modern kaleciliğinin başlangıcı kabul edilen o muhteşem kurtarışlarıyla bambaşka biridir artık. Yashin geleneksel kaleciliğin dışına çıkar: defans oyuncularıyla sürekli olarak iletişim kurmaya, ceza sahası içerisinde, topu eliyle ileriye atmaya, ortalanan topları kalesinden çıkarak tutmaya, forvet oyuncusuyla karşı karşıya kalırsa kalesini terk etmeye başlamıştır. Kalecilerin çizgi üzerinde şut çekilmesini bekledikleri bu dönemde onun bu yaptıkları izleyenleri adeta büyülemeye başlar. Yediği gollerden sonraki ruh halini ise şöyle anlatır:
“Bir kaleci yediği golden sonra nasıl üzüntü duymaz. İşkence ediliyormuşçasına acı çekmesi gerekir. Eğer sakin kalıyorsa bu onun sonu demektir. Geçmişinde ne yaptığının önemi yok, böyle adamların geleceği yok demektir”!
Dinamo Moskova Yashin ile birlikte 5 yıl aradan sonra şampiyonluğa ulaşır. Yashin’ in şampiyonlukta katkısı büyüktür. Yashin Sovyetler Birliği milli takımına davet edildiğinde yıl 1954’dür. 1956 yılında Melbourne’de yapılacak olimpiyatlar için Sovyetler Birliği Milli Takım kadrosuna seçilir.
Olimpiyatlarda, Yashin’li Sovyetler Birliği Milli Takımı altın madalya kazanır.Oynadığı tüm maçlarda sadece kalesinde 2 gol görür.Bundan sonra Dinamo Moskova’yı şampiyonluğa oynayan takım yapar. 1958 yılına gelindiğinde onu tüm dünya tanıyordur artık.
Çünkü o yıl İsveç’te dünya kupası düzenlenmektedir.Turnuvada harikalar yaratır, herkesi kendine hayran bırakır, Lev Yashin Rusçada “Aslan” anlamına gelmektedir ama turnuva boyunca ondan “Kara Örümcek” diye söz edilir. Göz kamaştıran kurtarışlarıyla herkesin dikkatini çeken Lev Yashin, takımı Sovyetler Birliği' nin, ev sahibi İsveç’ e karşı oynadıkları maçta elenmesine mani olamaz.
1960 yılına gelindiğinde tarihte ilk defa Avrupa Şampiyonası yapılacaktır. Bu yılda genel kanı Yashin’in koruduğu kaleye gol atmak imkansızdır. Bu kanının ne kadar doğru olduğunu, turnuvayı şampiyon olarak bitiren Sovyetler Birliği Milli Takımı da ispatlamış olur.
Lev Yashin‘in üstün performansını en güzel, Real Madrid başkanı Santiago Bernabeu‘nun şu sözleri anlatmaktadır:
“Ona istediği parayı ödemeye hazırım. Ailemin tüm mücevherlerini satıp borca girmem gerekse bile onu almak isterdim. Ancak Bay Yashin için biçilebilecek bir değer yok, tıpkı Prado Müzesi’nde duran ünlü ressamların tabloları gibi…”
1962 yılına gelindiğinde “Dünya Kupası” oynanacaktır.Bu turnuvada, onunda hata yapabileceği ispatlanmış olur. Sovyetler Birliği gruptan lider olarak çıkmayı başarır ancak çeyrek final maçında Şili’den iki gol yer. 2. Golü atan Şilili futbolcu Eladio Rojas gol attığına sevinemez, gider Yashin’e sarılır. Artık onun hakkında gücünü kaybettiği konuşulmaktadır. Yaşı 33’tür. O bu tür yapılan eleştirilere kulaklarını tıkamıştır.
Dünya Kupası’nın üzerinden bir yıl geçtiğinde, Avrupa’da Yılın (Şimdilerin Ballon d’Or‘u) ödülünü alması eleştirilere verdiği en iyi cevap olacaktır. Tarihte bu başarıyı tekrarlayabilen başka bir kaleci yoktur. Eleştirilere maruz kalan Yashin‘e bu başarısının sırrı sorulduğunda, cevabı şu olur:
“Maçtan önce sakin kalabilmek için bir sigara içer ve kaslarımı yumuşatmak için de sert bir likör yuvarlarım…”
1964 yılında Avrupa Şampiyonası‘nın 2.si düzenlenir. İspanya'nın evsahipliği yaptığı Avrupa Futbol şampiyonasını, 1960'ın şampiyonu SSCB’ yi 2-1 yenen İspanya kazanır.
1966 Dünya Kupası‘nda iz bırakma peşindedir. Lev Yashin. Çeyrek finalde karşılaştıkları Macaristan maçında müthiş kurtarışlar yapar. Sovyetler Birliği ilk kez yarı finale çıkar. Ancak yarı finalde Batı Almanya‘ya elenmekten kurtulamaz. SSCB Milli Takımı turnuvayı 4. olarak bitirir. Aynı zamanda bu Dünya Kupası Lev Yashin’in katıldığı son Dünya Kupası olur.
Sovyetler Birliği’nin en büyük ödülü sayılan Stalin Nişanı‘yla onurlandırılır. 1971 yılında düzenlenen jübile maçıyla, milli takım formasını 75. kez giyerek, 100 bin kişinin önünde kariyerini sonlandırır. Yashin‘in jübilesinde, Pele, Eusebio, Beckenbauer, Bobby Charlton, Gerd Müller gibi isimlerde vardır.
Kariyeri boyunca efsane kaleci Lev Yashin; Dinamo Moskova‘yla kazandığı 5 lig şampiyonluğu, 3 Sovyet Kupası ve 1 Avrupa Kupası şampiyonluğu
Efsane kaleci 1986 yılında tromboflebit yüzünden bacağını kaybetmiştir. Bu şekilde dört sene daha hayata tutunur. 1990 yılında mide kanserine karşı verdiği savaşı kaybederek,hayata veda etmiştir. Her Dünya Kupası sonrası bu efsane isim Lev Yashin tekrar anılır. Çünkü turnuvanın en iyi kalecisine verilen ödülde onun ismi yazılıdır:
Lev Yashin Ödülü
Yorumlar