Amerika'da basketbolun ilk kez bir spor dalı olarak oynanmaya başlamasından sadece 12 yıl sonra Türkiye'de de oynanmaya başlamıştır. Dönemin Robert Koleji öğretmeleri bu hususta öncülük etmişlerdir. Maalesef bu öğretmelerin Amerika’ya geri dönmesiyle basketbol da unutulmaya başlanmıştır. 7 yıl aradan sonra Galatasaray Lisesinde spor öğretmeni olan Ahmet Robenson, tekrar basketbol oynatmaya karar başlar. İlk olarak Fenerbahçe kulübünden bir takım kurulmuş ancak maç yapacak başka bir takım olmayınca pek de başarılı olunamamıştır.
Türkiye'de esas olarak basketbolun esas canlanması, 1920 yılında YMCA (Young Men's Christian Association) dershanelerinin Türkiye’de şube açmasıyla olacaktır. 1920'li yıllarda basketbol erkekler için faal bir spor branşı olurken kadınların ise bu sporla tanışması yaklaşık 40 yıl sonra 1960'li yılların başında olmuştur. İstanbul, Ankara ve İzmir'deki kız okulları ile yüksekokullar kadınların basketbolla tanışmalarında öncülük etmiş kurumlardır. Kulüp bazlı çalışmaların başını ise Gazi Eğitim Enstitüsü Spor Kulübü, İstanbul Üniversitesi Spor Kulübü ve Kolejliler Spor Kulübü çekmiştir. Galatasaray, Fenerbahçe, ve Beşiktaş ise daha geç olarak kadın basketbol takımlarını oluşturan kulüpler arasında yer almışlardır.
Türk kadın basketbol takımı 1961 yılında Avrupa üniversite spor takımlarının da katıldığı Universiade organizasyonuna katılarak ilk kez yurt dışında Ülkemizi temsil etmiştir. Dönemin Basketbol Federasyon Başkanı olan Faik Gökay, Kadın Milli Basketbol Takımının kurulmasına öncülük etti. Kurulan takım ilk maçını 12 Eylül 1964 yılında Münih'te Batı Almanya'ya karşı oynadı. Faik Gökay 1967 yılında federasyon başkanlığını bırakınca Kadın Milli Basketbol Takımı talihsiz bir şekilde kapatılmıştır. Yine 1960-70 yılları arası kadın basketbolumuzu Avrupa’da temsil eden kulüpler de vardı. Bu kulüpler İstanbul Üniversitesi Spor Kulübü, Gazi Eğitim Enstitüsü ve Ankara Kolejliler’dir.
Ülkemizde ilk kadın basketbol takımlarının oluşturulmasında ve basketbolun kadınlar arasında yayılmasında dönemin her türlü zorluğu ile mücadele ederek öncülük eden kadın basketbolcularımızdan ismine ulaşılabilenlerin listesi şöyledir. Eksikler varsa kendilerinden af dileriz.
ÖNCÜ KADIN BASKETBOLCULARIMIZ
Alev Adıson
Aynur (Kıranyaz) Korgu
Ayşe Ayhan (Belik) Kolday
Ayşe Ülkümen
Dirayet (Bakanoğlu) Yıldırım
Emen Engin
Emine Paksoy
Ferhan Atlı
Gülseren Gönül
Leman Bayır
Maral Ülkümen
Meryem Yenigün
Mualla (Özdayı) Yüksel
Nuray Karakuş
Nuriye Meral (Tantürk) Dündar
Sabiha (Kıpırdar) Uğurlu
Sahire Kolcu
Sevim (Sayın) Bilgin
Sezer Baştek
Sürmeli (Gültekin) Yılmaz
Ülkü (Okay) Otay
Kaynak: T.C. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Bölümü Yüksek Lisans Tezi, Türkiye Cumhuriyeti'nde Kurulan İlk Kadın Basketbol Takımına Dair Sözlü Tarih Çalışması, Ezgi Duyfem Kırılmaz
Yorumlar